Prawa pokrewne do praw autorskich to prawa artystów wykonawców, producentów fonogramów, nadawców i producentów pierwszego utrwalenia utworów audiowizualnych (filmów), które zapewniają ochronę ich interesów finansowych, a w przypadku artystów wykonawców – także moralnych. Przedmiotem prawa pokrewnego może być wykonanie na żywo, wykonanie utrwalone na nośniku, fonogram, pierwsze nagranie utworu audiowizualnego (filmu) lub audycja radiowa lub telewizyjna nadawana przez organizację radiową lub telewizyjną.
W Polsce ochronę i egzekwowanie praw pokrewnych reguluje ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Na prawa pokrewne składają się prawa majątkowe i osobiste prawa osobiste.
Pokrewne prawa majątkowe mają charakter ekonomiczny – przyznają wyłączne prawo do zezwalania lub zakazywania eksploatacji wykonań, fonogramów, nadań, utworów audiowizualnych (filmów). Prawa te dają również ich posiadaczom możliwość otrzymywania wynagrodzenia w przypadku korzystania z danych utworów.
Pokrewne prawa osobiste mają zastosowanie wyłącznie do wykonawców – mają oni prawo do swojego nazwiska, swojego wykonania na żywo lub nagrania swojego wykonania. Oznacza to, że użytkownicy występu na żywo lub nagrania muszą wskazać wykonawcę, który jest również uprawniony do integralności i nietykalności swojego występu.
Nabycie praw pokrewnych następuje automatycznie z chwilą zgodnego z prawem publicznego wykonania lub opublikowania utworu. Okres ochrony tych praw zależy od podmiotu praw pokrewnych – uprawnionego. W przypadku artystów wykonawców ich autorskie prawa osobiste są chronione przez czas nieokreślony, natomiast pokrewne prawa majątkowe przez okres 50 lat od daty wykonania utworu. Prawa producentów fonogramów obowiązują przez 50 lat od daty nagrania. Pokrewne prawa organizacji radiowych i telewizyjnych obowiązują przez 50 lat od daty pierwszego publicznego udostępnienia nadania, niezależnie od sposobu, w jaki to udostępnienie nastąpiło. Prawa producentów pierwszego utrwalenia utworu audiowizualnego (filmu) obowiązują przez okres 50 lat od daty utrwalenia.
Prawo autorskie to wyłączne prawo do utworów, które powstaje z chwilą stworzenia utworu. Aby przedmiot wytworzony przez człowieka kwalifikował się do ochrony prawem autorskim, musi być oryginalnym dziełem literackim, naukowym lub artystycznym wyrażonym w jakiejś obiektywnej formie. Prawo autorskie chroni utwory, ale nie idee, metody lub procedury. Prawa te mogą skutecznie chronić ekonomiczne, twórcze i prawne interesy autora.
W Polsce ochronę i egzekwowanie praw autorskich reguluje ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Ochrona praw autorskich podlega również postanowieniom Konwencji Berneńskiej.
Prawo autorskie składa się z autorskich praw majątkowych oraz autorskich praw osobistych do stworzonego przez siebie utworu. Prawa majątkowe mają charakter ekonomiczny – dają autorowi prawo do kontrolowania wszelkiego wykorzystania jego utworu oraz do otrzymywania wynagrodzenia za takie wykorzystanie. Utwór może być wykorzystywany na różne sposoby – tłumaczony, publikowany, powielany, rozpowszechniany, adaptowany, publicznie wyświetlany, publicznie wykonywany lub publicznie przekazywany itp. Właściciel praw autorskich może zezwolić lub zabronić innym osobom korzystania z jego utworu w ten sposób. Autor ma również prawo do dysponowania swoim utworem poprzez przeniesienie swoich praw do utworu lub jego części na inne osoby.
Prawa autorskie osobiste określają nazwisko autora, jego reputację, honor i podobne aspekty niematerialne. Autorskie prawa osobiste to prawa do nazwiska autora, do wymieniania nazwiska autora, do integralności i nietykalności dzieła autora oraz do zakazu modyfikacji dzieła przez inne osoby.
Rejestracja praw autora do jego utworu nie jest obowiązkowa. Jeśli utwór spełnia powyższe wymogi dotyczące przedmiotu prawa autorskiego, autor utworu nabywa prawa autorskie majątkowe i osobiste od momentu jego stworzenia.
Prawa autorskie są chronione przez prawo przez cały okres życia autora i przez 70 lat po jego śmierci, podczas gdy autorskie prawa osobiste są w Polsce chronione bezterminowo. Prawa majątkowe mogą być dziedziczone na podstawie testamentu lub prawa miejscowego. Po wygaśnięciu okresu obowiązywania praw autorskich majątkowych przewidzianych w ustawie, ochrona praw autorskich jest kontynuowana przez Ministerstwo Kultury, instytucję upoważnioną przez rząd.
Wymóg uzyskania zgody autora na wykorzystanie jego własności intelektualnej nie ma zastosowania, gdy utwór jest krytykowany, cytowany lub gdy link do utworu jest udostępniany na stronie internetowej, która jest swobodnie dostępna dla wszystkich. Zgoda autora nie jest również wymagana w przypadku tworzenia karykatury lub parodii na podstawie utworu. Dotyczy to również tak zwanych „memów” w przestrzeni cyfrowej, które są klasyfikowane jako gatunek parodii i nie wymagają zgody autora na wykorzystanie utworu. We wszystkich innych przypadkach prawa autora są chronione i zabronione jest korzystanie z jego własności intelektualnej bez jego zgody.
Zostaw wiadomość, a my pomożemy Ci znaleźć odpowiednie rozwiązanie.
Reikia svetainės jūsų verslui?
Neturite logotipo?
Norite atsinaujinti?
Pasinaudokite ZYRO įrankiais.
